[NEV-NİYÂZ ve DEDESİ]
Müslüman! Ulaştığın her makamdan daha ilerdedir yerin, hedefin…Zaten hayat da yolculuk zevk ve şevkinden başka bir şey değildir. Çok cömert ve eli açıktır İkbal’in amma alevin ihsânı kıvılcımdan ibarettir…

– Gören gözden ırmak gibi kan akıyor. Bu günün ilmi yüzünden din, zâr ve zebundur.
– İlmi eğer tene, maddeye vurursan yılan olur. İlmi kalbe vurursan ancak sana yâr olur.

– Ben şark ve garb ilimlerini tamamlamış bir insanım; hala ruhumda ızdırab vardır
– Ehliyetli olmayan her el seni hasta eder. Bize gel ki seni tedavi edelim

– Batı, Doğu’yu büyüledi. Garp hurisi cennet hurisinden daha sevimli oluyor
– Gümüşün dışı, beyaz, parlak ve yenidir. Lakin o eli ve elbiseyi karartır, siyah yapar.

– Mekteplerin kanı kaynayan gençleri Frenk sihirbazının elinde aciz bir av haline düştü
– Kanadı çıkmamış kuşu uçunca kedi kapar

– İnsan bir padişah kadar yüce ve şevket sahibi mi olmalı? Yoksa köşeye çekilip ibadet eden bir zahid mi?
– Bizim dinimizde mücadele ve azimet vardır. Hazreti İsa dininde ise, dağda bir mağaraya çekilmek…

Müslüman! Yolun yarısındasın mekâna bağlılıktan vazgeç! Mısır’dan ve Hicaz’dan geç. İran’dan Şam’dan vazgeç! Huriden, köşkten vazgeç, şaraptan kadehten de… Batının dilberleri hoştur ama sana tuzaktır vazgeç. Ey İslam eri vuruşun dağları deler, dünyayı sen kurtaracaksın, yükseklerdeki kuşsun, tuzağa düşme dâneden vazgeç! Kılıç gibi ol! yalın hilal biçimli. Kın içinde pısırık durmaktan vazgeç! Seni idare edenlerin imanı vecdsiz; böyle idarecileri at geç, öyle namazdan da vazgeç!