Ey yolcu din.len biraz,
Biz onu mübarek bir gecede indirdik. Biz daima insanları uyarmışızdır. [Duhân:3]

Burada geçen “mübârek gece”den maksad Kadir gecesi veya Berâet gecesidir. Ancak sure-i Kadir’deki: “Şüphe yok ki biz, onu (o Kur’ân’ı) Kadir gecesinde indirdik!” meâlindeki âyete binâen, âlimlerin bir kısmı birinci görüşü tercîh ederken, bir kısmı da, “O, öyle bir gecedir ki her hikmetli iş, tarafımızdan bir emir ile, o zaman yazılıp belirlenir, ayırd edilir” meâlindeki Berâet gecesinin husûsiyetini ta‘rîf eden âyete[Duhân:4-6] binâen ikinci görüşü tercîh etmişlerdir.

Açılmış dükkanlar kurulmuş pazar
Canlar mezad olmuş tellalde gezer

Oturmuş ümmetin berâtın yazar
Hakk’ka mahbûb olan Sultân’ı buldum

“Kadrini bilene Kadir’le birdir, Huzura varılır Berat gecesi” buyuran mânâ sultanları ise “Kadir Gecesi, Kur’an-ı Kerîm’in dünya semâsına, peyderpey Hz. Peygamber’in kalb-i saadetlerine indirildiği gecedir, Berat gecesi ise O’nun ayetlerinin tümünün bir seferde levh-i mahfûz’dan arş-ı alaya indirildiği gecedir” buyurarak sırrı fâş eylemişlerdir.

Berâet, “iki şey arasında ilişki olmaması; kişinin bir yükümlülükten kurtulması” mânâsınadır. Şâbanın on beşinci gecesinde bizler Allah’ın affı ve bağışlaması ile günah yükünden kurtulacağımız ümidiyle bu geceyi “Berat gecesi” diye biliriz. Berat gecesi için Arapça eserlerde “Şâbanın ortasındaki gece”, “mübarek gece”, “rahmet gecesi” ve “sak (الصك=belge) gecesi” diye bahsedilir. “Berat” ve “sakk” gecesi denmesi ise şundandır: Vergi tamamen ödendiğinde ödeyenlere borçlarının olmadığına dair bir sak (belge, sened) yazıldığı gibi Rabbimiz de bu gece mümin kullarının günahlarını affederek bağışlandıklarına dair berat ikram etmektedir…

Aşığın gönlünde ise böyle gecelerin yeri bir başkadır:

Benim mevsimim böyle gecelerde değişir… böyle gecelerde ıslatır kirpiklerim melek getiren yağmurları… Temizlenirim, incinmiş ve incitmişsem ki çoğu zaman incinmişimdir insanlığımdan ötürü. Böyle gecelerde bırakırım yüreğimi Allah’ın ellerine, baştan ayağa dirilirim, dualarla dolup boşalan avuçlarımı çevirdiğimde gökyüzüne, melekler doğar içime; bilirim karanlıktan çok melek var, boş değil gökyüzü…

Böyle gecelerde anlarım şah damarım bile uzak bana ama uzak değil Allah. Böyle gecelerde anlarım cevapsız değil dualarım, şükür ki secdelerimin sahibi var. Ölmeyen kalpler istediği için yeryüzünde Allah, böyle gecelerde bağışlanırım. İçimin cehennemi söndükçe secdelerimi selamlayan meleklerin bayram yeri olur yüreğim…

Gülüyorsam bu gece, Allah’ı duyduğum içindir, ağlıyorsam O’nu anladığım için; ancak böyle gecelerde nasip eder Allah, kendi dilinden anlamayı…

Okumaktan ve dinlemekten yorulduğum dünya masallarından beraat (e)diliyorum… İçim bu gece yüklerimden arındıran seher tevbelerinden yana… okuduğum modern dünya yalanlarından, dudaklarımdan çekip aldığı içten dualardan yana bu gece içim…

Gizlenmek için gecelere gizlediğim günahlardan, hırs ve tutkulardan beraat (e)diliyorum. Bu gece ben yokum ey dünya, bu gece senden, beraat (e)diliyorum…

Ben artık yokum çünkü aşkın ilk nefesi, benim son nefesimdir.

Bağışlamak için bize böyle geceler bağışlayan Rabbim, yaptıklarımız ve yapamadıklarımız için, yitirdiklerimiz ve bulamadıklarımız için, sızlayan yaralarımız ve yarasızlarımız için, bu gecenin hatrı için, bu geceyi bize öğretenin hatrı için bağışla bizi…

Tene saplanmışsa göz, akla inşirâh gerek
Küllenmişse kalpte köz, ruha inşirâh gerek
Bize bir inşirâh ver katından yâ Rab…

Bize lâyık  olduğumuz şekilde değil, senin şanına, şerefine yaraşır halde affınla muamele eyle, izz-i celâlin aşkına bağışla bizi…

Defter-i a’malin hakka sunulur,
Beratın verilir, Berat gecesi…
Ömürler, rızıklar tayin olunur;
Hacetin görülür Berat gecesi…

Bu gece manada kevser içilir,
Mü’mine nurlardan hulle biçilir,
Aşıka Firdevs’ten kapı açılır,
Cennete girilir Berat gecesi…

Müminler düzahtan beri olurlar,
Münkirler gidecek yeri bulurlar,
Yapılan hayırla şerri görürler,
Defterler dürülür Berat gecesi…

Gündüzü şevk ile saim olmalı,
Gecesi zevk ile kaim olmalı,
Mevla’ya kullukta daim olmalı,
Sırlara erilir berat gecesi…

Şaban’ın onbeşi, hayr-ı kesirdir,
Gaflete düşenler nefse esirdir,
Kadrini bilene Kadir’le birdir,
Huzura varılır Berat gecesi…

Bu gece dünyaya nîdâ olunur,
Herkesin haceti kaza olunur,
Mü’mine ihsanlar ata olunur,
Önüne serilir Berat gecesi…

Ey Aşkî! Sure-i Duhân’ı oku,
Silinir kalbinden üzüntü korku;
Kim almak isterse cennetten koku,
Kur’ana sarılır Berat gecesi…